SŁOWACJA

MUZEUM WSI ORAWSKIEJ

Skansen to muzeum na wolnym powietrzu. Słowo skansen wzięło się od szwedzkiej nazwy własnej parku Skansen otwartego w 1981 roku w Sztokholmie, w którym umieszczono przykłady architektury z całej Szwecji oraz pokazano sposób życia ludności z różnych rejonów tego kraju.

Nigdy nie byłam miłośniczką tego typu muzeów, aż do czasu wizyty w jednym z nich, który mnie zachwycił. Przedstawię go w tym wpisie.

Jego pełna nazwa brzmi: Muzeum Wsi Orawskiej, gdyż jest jednocześnie muzeum i skansenem. Kamień węgielny pod jego budowę położono w 1967 roku, a otworzono go 8 lat później.

Skansen leży 3 km od Zuberca na powierzchni około 20 ha na Polanie Brestowej w Słowackich Tatrach Zachodnich. Otoczony jest szczytami: Mnichem od zachodu, Palenicą, Siwym Wierchem i Brestową od południa oraz Osobitą od wschodu. Przecina go potok Zimna Woda Orawska.

W tej malowniczej górskiej scenerii zebrano ponad pięćdziesiąt obiektów z całej Orawy takich jak: zabudowania gospodarcze i sezonowe, zrębowe chaty, ziemiańskie dworki i kościółek, a także zgromadzono wyposażenie chat, sprzęty rolnicze, stroje ludowe i narzędzia.

Większość budowli jest oryginalna. Odkupiono je od ich pierwotnych właścicieli, rozebrano, przewieziono na miejsce i poskładano. Te, których nie udało się pozyskać, budowano jako kopie albo rekonstrukcje naukowe.

Skansen wygląda jak kompletna wioska. Można zajrzeć do każdej chaty i zabudowania gospodarskiego. Niezliczone detale, wystrój wnętrz, zwierzęta hodowlane, poletka uprawne nadają temu miejscu wyjątkowego klimatu i charakteru.

Wszystko to rozlokowano z podziałem na pięć zespołów regionalnych.

Zaraz po wejściu na teren skansenu znajduje się „Dolnoorawski rynek” reprezentujący najbogatszą część Orawy. Jest to typ osadnictwa chłopskiego z rynkiem pełniącym rolę targowiska. Charakterystyczne dla tego regionu są budynki otynkowane gliną i bielone, przez co wyglądały na bogatsze budowle z litego materiału. Nad rzeką znajdują się domy, budynki gospodarcze i techniczne rolników, chłopów i rzemieślników oraz warsztaty tkackie.

Można też tutaj zobaczyć ziemiańską posiadłość z Wyżnego Kubina z 1752 roku, w której mieściła się prywatna szkoła łacińska.

Idąc dalej, przez mostek zawieszony nad potokiem, dociera się do kolejnego zespołu „Ulicy Zamagurskiej” pokazującej strukturę orawskiej wsi. Wzdłuż niej leżą zabudowania gospodarcze oraz budynki mieszkalne średniozamożnych i bogatych rolników, m in. dom sołtysa.

Nad skansenem góruje cmentarz z kościołem pod wezwaniem św. Elżbiety Węgierskiej. Ten drewniany późnogotycki kościółek z XV wieku przeniesiono z Zabrzeża. Zachowały się w nim fragmenty pierwotnego wyposażenia. Strop i chór zdobi renesansowe malowidło z motywem roślinnym z 1646 roku. Wieża z dzwonnicą została dobudowana w XVII wieku.

W czasie mojej wizyty w tym miejscu miałam szczęście trafić na koncert dwóch młodych utalentowanych artystek. Był to bardzo miły dla ucha postój w czasie zwiedzania.

Góralskie lazy” reprezentują najbiedniejszy i z najtrudniejszymi warunkami życia kawałek regionu z wsi w Beskidach Orawskich.

Młynisko” to część z zrekonstruowanym na potoku młynem, tartakiem i foluszem do wyrobu sukna. Młyny należały do pierwszych budowli technicznych stawianych we wsi. Obecnie w młynie znajduje się gospoda.

………………………………………………………………………………………. INFORMACJE PRAKTYCZNE …………………………………………………………………………………………

Bezpłatny parking mieści się 100 metrów przed skansenem po prawej stronie asfaltowej drogi.

Przed skansenem jak i w nim znajdują się toalety oraz miejsca do zaspokojenia głodu. W skansenie w zrekonstruowanym młynie mieści się gospoda.

Na terenie skansenu organizowane są imprezy folklorystyczne, wystawy etnograficzne, a także sprzedaż wyrobów rzemieślników ludowych.

Fotografowanie i filmowanie dla celów prywatnych jest bezpłatne. Można wejść z psem. Obowiązuje zakaz palenia.

Dostępna jest bezpłatna mapka z trasą zwiedzania oraz opisami w 11 językach.

Można pobrać aplikację na telefon komórkowy, która zawiera audioprzewodnik po Muzeum Wsi Orawskiej.

Aktualne godziny otwarcia muzeum oraz ceny biletów na stronie muzeum: https://muzeum.zuberec.sk/

8 komentarzy

  • Gabi, odpodrozydopodrozy.pl

    Tak, Słowacja ma wiele skansenów. Jeden zaliczyłam tylko dlatego, że widziałam Twoje zdjęcia i wiedziałam, że muszę tam być. Prawda jest taka, że wbrew pozorom takie muzea jest trudno pokazać, tak żeby oddać ich piekno i klimat. Tobie to się udało doskonale. Czuję zapach drzewa, słyszę dźwięki codziennego gospodarskiego życia, widzę gospodynie domowe przygotowujące strawę dla swoich bliskich lub dzieci zaganiąjące inwentarz na podwórko własnych chatynek.
    Podziwiam wnętrze kościółka i przędzące kobiety. Tytułowe zdjęcie – wisienka na torcie. Świetna, bardzo starannie opracowana pod każdym względem relacja, pozdrawiam

    • Renata Łacina

      Dziękuję Gabi za miły komentarz. Łatwo jest pokazać coś, co się spodobało, a mnie ten skansen zachwycił.
      Musimy w naszej okolicy wyszukać jakiś skansen do odwiedzenia. Robi się coraz cieplej, może w końcu pootwierają tego typu miejsca, więc zrobiłybyśmy sobie wycieczkę.
      Pozdrawiam 🙂

    • Renata Łacina

      Ula, przygotowując wpis natknęłam się na skansen w Zubrzycy. Nie byłam w nim, ale z pewnością go odwiedzę, gdyż stałam się miłośniczką tego typu miejsc.
      Dziękuję za miłe słowa i pozdrawiam 🙂

  • Małgosia z Akacjowego Bloga

    Piękne i bardzo ciekawe miejsce. Zupełnie mi nieznane, dzięki za pokazanie 🙂 Takie skanseny bardzo lubię odwiedzać. Od razu przypomniał mi się skansen w Sierpcu. Kiedyś byłam tam latem. Wyglądało jakby gospodarze na chwilę wyszli z domów. Wietrząca się pościel, zwierzęta na podwórkach sprawiały wrażenie, że wioska jest wciąż zamieszkała. Polecam 🙂

  • Irena-Hooltaye w podrozy

    Masz niesamowity dar przekazywania klimatu miejsca, w którym jesteś.
    Słyszałam o tym skansenie, ale nigdy nie byłam. Na Twoich zdjęciach wygląda rewelacyjnie.
    W Polsce byłam w kilku, ale jako dziecko.
    Jeżeli uda mi się dotrzeć na Słowację, zapewne tam zajrzę .
    Wspaniała relacja 🙂

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *